Gülün Öteki Adı, Mine G. Kırıkkanat, 1027- 8/ LIV

“Kathar Şövalyelerinden Şeyh Bedreddin Yiğitlerine”

----------------------------------------------------------

Kitabın başlangıcında, İlhan Selçuk’un 1989’daki bir köşe yazısından alınan “Peki, Luther’den öncesi yok muydu? “Tarihte hep öncüller ve ardıllar vardır. Hiçbir olgu, bir oluşumun omurgasına eklemlenmeden gerçekleşemez.”  Deyişinden  Mine G. Kırıkkanat’a göre, Şamanizm’den sonra Budizm’e, Hıristiyanlık’ tan, Nasturizm’e ve Düalist düşüncenin ürünü Manikeizm’e dayanan, 12. ve 13. yüzyıllarda Orta Avrupa merkez olmak üzere yayılmış, 22 Temmuz 1209’da Montsegur Katedraline sığınmış her dinden 20.000 kişinin “ Hepsini öldürün, Tanrı kendisine ait kullarını ayırır.”  buyruğu ile yok edilen Katharizm[1] ile Şeyh Bedreddin’in dinî ve felsefî görüşlerini oluşturan Vâridât’taki[2] düşünce ve tezlerin bazıları ilginç benzerlikler taşıyor. Şöyle ki;

Katharizim	Vâridât, ‘İlhamlar, Tanrı’nın gönüle ilettiği bilgiler.’
Cennet, Cehennem, yeniden diriliş diye bir şey yok.	Cennet, Cehennem, yeniden diriliş diye bir şey yok.
Bütün mallar ve mülkler halkın ortak malıdır. Kiliseye ödenen vergileri reddeder.	Bütün mallar ve mülkler halkın ortak malıdır.
	Peygamberler ve dinler arasında fark yoktur.
Şeytan, tanrının karşıt eşidir. İnsan bu kötü Tanrı tarafından yaratılmıştır ve iyiliğe erişip kendini aşabilmesi ancak bilim yoluyla olanaklıdır.	Evrendeki bütün varlıklar, salt varlık Tanrı’nın görüntüsüdür. Melek, varlıkların kendilerinde bulunan kuvvetlerdir. İyi, kötü, çirkin kendiliğinden olur. Ruh maddeden ayrı değildir.

Kitaptaki satırlarında bir Hristiyan Mezhebi olan ve Avrupa’da ilk Laik düşünce şeklinin tohumlarını atmış Katharlar’da kadın ve erkeğin eşit olduğunu hatta rahiplerinin, onların deyişi ile Kusursuzların hem kadın hem erkek olabileceğini köleliğe karşı olduklarını, sınıf ayrımını tümden reddettiklerini okurken, yine onların Haç’ın kutsal bir şey olmadığını savunduklarını, canlıların hayatına verdikleri özenden dolayı kaynaklı et yemediklerini öğreniyoruz.

Kültürlerin, dinlerin ve mezheplerin birbirlerini nasıl etkiledikleri hatta yaşanılan coğrafyanın bunda ne kadar etkili olduğunu, tezlere kaynak, bence kendisi başlı başına tez olan bu kitabı, dinler tarihine meraklıysanız okumanızı öneririm.

-------------------------------------

Kırmızı Kedi Yayınları, Nisan 2014

---

[1] Bu noktada bir söylenen de 15 gün ateşkes isteyen Katharlıların, 15 gün içerisinde kalenin gizli tünellerinden kaçırdıkları halkın ortak kesesi olan hazine ki,  halen nerde olduğuna dair bir iz yok.

[2] Varidat, İnceleme ve Çeviri Cemil Yener, Elif Yayınları, 1970