1 Aralık 2014 Pazartesi

Bilinmeyen Lozan,  Taha Akyol, 860-1954/ LX
-----------------------------------------------------
“Lozan,… Türkiye’nin tapusudur.
Lozan, … I.Dünya Savaşından sonra karşılıklı anlaşma ile imzalanmış, … emperyalistlerin mazluma dikte ettiremediği tek anlaşmadır.
Savaş sonrası halen geçerli olan tek anlaşmadır.”
 S.323-324 ([1])

Mazlum milletlerin kurtuluşu ve emperyalizme karşı Sovyetlerle yapılan ittifak temelinde başarıya ulaşan ve Mudanya Anlaşması’nda varılan mutabakat temelinde;

Lozan’a giden İsmet İnönü başkanlığındaki Türk Delegasyonunun,
1. Doğu Anadolu’da bir Ermenistan Devleti kurulamaz,
2. Kapitülasyonlar asla kabul edilemez,
diyerek masaya koyduğu, ‘günümüzdeki gibi sanal değil’ olmazsa olmaz, iki kırmızıçizginin stratejik derinliğini;

  • Lozan’da donanımlı ve deneyimli Osmanlı diplomatlarından yararlanamama nedeninin, İstanbul’daki artık Osmanlı Yönetiminin Lozan’a katılma hak ve isteğinin Ankara tarafından reddinden kaynaklandığını,

  • İngiliz liberallerinin Osmanlı dâhil hiçbir ülkenin parlamentosunda onaylanmamış ‘Sevr tezgâhını bozan Türk’ düşmanlığını,

  • Müttefiklerin elinde bulunan telgraf hatları nedeniyle Lozan’da Türkiye’nin istihbarat zafiyetini, hatta TBMM’deki gizli oturumların bile İngilizlerin eline geçebildiğini,

  • Türkiye’nin Oniki Adaları neden alamadığını,

  • Boğazlar sorununda Türkiye’nin Milli Mücadele’de kendisine destek vermiş Sovyetlere neden sırt çevirdiğini,

  • I. ve II. Lozan arasında tarafları yeniden savaşın eşiğine getiren anlaşmazlıkları, İstanbul ve İzmir limanlarındaki krizleri, TBMM’de ilk defa kavgalara kadar varabilecek, iç çekişmelerin olağan üstü boyutlarını, bu arada Türkiye’nin kapitalist sisteme uyum sağlama isteğinin İzmir İktisat Kongresinde ilanını,

  • Misak-ı Milli sınırları içinde bulunmasına rağmen Musul konusunda neden taviz verildiğini,  etkin muhaliflerden Trabzon mebusu Ali Şükrü’nün Musul’da konuşlu ve çok güçlü İngiliz Hava Kuvvetlerine karşı girişilecek bir savaşta Trakya’nın kaybedilebileceği gerçeğini teslim etmesine rağmen neden Musul sorunun Lozan sonrasına ertelenmesine haklı olarak karşı çıktığını,

  • Hıristiyan sömürgecilerin Müslüman Kürtlere karşı olumsuz ve özellikle Musul sorununda aşağılayan tavırlarına karşı kendiliğinden oluşan Türk ve Kürt birlikteliğini, Musul’daki plebisite engel olmak üzere başta Barzan aşireti olmak üzere Kürtlerin İngilizler tarafından nasıl katledildiğini,

öğrenmek istiyorsanız eğer, günümüz Türkiye’sinin doğusunda, özellikle de Irak’ta Musul bağlamında süre gelen kavganın güncelliğinde okumamım tesadüf olduğu bu kitabı okuyunuz. 
-------------------------------------
Doğan Kitap, I.Baskı, Ocak 2014



[1]) Sevtap Demirci, Belgelerle Lozan, Alfa Yayınları, İstanbul 2011

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder