----------------------------------------------------------------------------------------------
02 Nisan 2018’de Milliyet Gazetesinde
Mert İnan imzalı “ Türkiye’nin en küçük cemaati Karaimler ile ilgili bir yazı
çıktı.[1] Türkiye’de sayıları
yetmişlerle ifade edilen bu cemaatten tanıdığım ve sayabildiğim on bir kişi,
yaşadığım Burgazadalı olduğu için, özellikle, ilgimi çeken bu yazının konusuna değinen
bu kitap, büyük bir tesadüfle, aynı tarihlerde sahafın birinde elime geçti.
Bu konuda yazılmış onlarca kitabın
içinde en bilinen, kütüphanemde de yer alan: Arthur Koestler’in Onüçüncü Kabile’si ile M.İ.
Artamonov’un Hazar Tarihi yanında zayıf bir teze dayanan… aynanın önündeki
kahramanları Sonya ve Sofer, aynanın arkasındaki kahramanları Attex ve İshak
ile oldukça fantezi yüklü bu kitabı, yine de bir tezi barındırdığı ve karşı
çıkabilecek bilgimin yetersizliği nedeniyle yorum yapmadan aşağıdaki
alıntılarla okumanıza sunacağım.
- “ ve bazılarının 13. Kabile dedikleri,
- ‘… anlamı, suyun kıyısında, Kiev’in adını da
oluşturan…’ s.204 tath dilini konuşan…” s.28
- “X.yüzyıldan önce Bizanslılar dışında para
basabilen…
- Müslüman, Hıristiyan ve yasalara uyan her dini
görüşe saygı gösteren…” s.55
- “…
Yahudileri kendi halkından saysa da Musa’nın torunlarından
oluşmayan…”s.143
- “…Rus resmî tarihinin hiçbir döneminde kabul edilmese
de Rusların… ilk uygar toplum ve politik geleneklerini, yasa ve devlet
organları ile donanımlarını, bilgilerini oluşturan…” s.284
Hazarların;
“ Atası Bulan
zamanında Müslümanların dinleri yeniydi, herkesle paylaşmak istiyorlardı.
İsa’ya inananlar ki, ‘yalnız kendilerinin zengin ve güçlü olduklarını
varsayanlar,’s.99 en değerli kentimiz İtil kıyılarında kiliseler kurmak
istiyorlardı “ s.19
“ ve Bulan dedi: ‘Güney halkı güçlü ve zengin…
Bilgeleri akıllı, krallarının gücünü arttıran yasalar ve makineleri hayata
geçiriyorlar… ve Tek Tanrı’ya inanıyorlar… biz ne yapıyoruz? Biri ölünce bütün mal varlığı ile birlikte
karıları dâhil can varlığını da yakıyor, sermayemizi yitiriyoruz’…
‘ve bu nedenle’ Bulan yasalarına uymayan puta
tapanları, şamanları topraklarından kovdu… ve askeri ve siyasi açıdan sorunlar
yaşadığı Müslümanlar ile Hıristiyanlar yerine ‘… sınırlarında güçlü bir devlet
tarafından temsil edilmeyen tek dini…’ s.144 devlet dini olarak Yahudiliği seçti.” s.20-21
19.06.2018
mehmetealtin, https://iskenderiyekutuphanesi.blogspot.com.tr/
-------------------------------------------------
Everest Yayınları, 1. Baskı, Kasım 2002,