Doppler, Erlend Loe, 142/CVII

---------------------------------------------------------------------------------

Norveç edebiyatının en çok okunan yazarlarından biri olan Erlend Loe’nin baskısı  bir kitabı daha var Türkçede, Naif Super… bu da ikinci romanı dili çok temiz… hikaye varlığını korurken, mizah ve hiciv satır arasından ustalıkla kendisini hissettiriyor.

Romanın ana teması Marx’ın İnsanın Kendine Yabancılaşması kavramında gizli ki;

İnsan, doğadan koparak kültürel-toplumsal alanda kendine ikinci bir doğa kurmak anlamında, doğaya yabancılaşır. Bu insan oluşu açıklayan niteliğiyle olumlu karşılanan yabancılaşmadır, zorunlu bir süreç olarak anlaşılır. İkinci yabancılaşma ise, bizzat kapitalist pazarın ve kapitalist toplumsal sistemin yarattığı yabancılaşmadır. Bunun sonucu olarak insan kendi doğasına yabancılaşır. Böylece insan kendine, kendi emeğine, ilişkilerine, dünyaya ve yaşama yabancılaşır. Kapitalist pazarın bir unsuru olarak işleyen çarklardan biri haline gelir.

Kitap da bu sürecin tam bir tarifi sanki…

“ Bu ülkenin dışında hiç tanımadığım bir dünya var. Yardıma muhtaç… Norveç’te yaşıyorsan, koşullar hakkında doğru bir fikrin olmuyor diye düşünüyorum… Norveç’in bankalarda milyonlarca kronu var… paraları istifliyoruz. İnsanların arasına karıştığımız da yok… Norveç ise dünyanın önemsiz bir banliyösü… “ s.116

“Yaşamında eğlence ve oyuna çok az yer vermiş…Uzun bir yaşamdan sonra insan birdenbire kendini tanıyamaz oluyor.. Beden kendini yabancı ve korkmuş hissediyor. Alışkın oldukların birden itici gelmeye başlıyor ama öyle zırt diye başka biri de olamıyorsun, çoktan iş işten geçmiş…” s.92

“Başarılarla yattım, başarılarla kalktım. Başarılarla uyudum. Başarı soludum ve yavaş yavaş yaşamımı yitirdim. Şimdilerde olana bitene böyle bakıyorum. Allah çocuklarımı benim kadar başarılı olmaktan korusun.” S.30

“Ormandayım çünkü orada olmalıyım. Beni anlayamazsın çünkü orada olmak zorunluluğunu hiç hissetmedin. Sen hayatını gayet güzel idame ettiriyorsun, bense zar zor… benim onlarla geçinmeye artık gönlüm yok.” S.26

“ orman sakin ve dostanedir… başka her yerden daha az kafa karıştırır… yaşamını ormanın ellerine bırakabilirsin çünkü orman dinler ve anlar… yıkmaz, yeniden kurar ve her şeyin büyümesine izin verir.” S.50

--------------------------------------- 

Yapı Kredi Yayınları, 1. Baskı, Ocak 2016